De vreemde zaak van de Giro d'Italia die in Albanië start en met de nieuwe paus finisht

Ten eerste start de wedstrijd in Albanië, met drie etappes die tussen Tirana, Durazzo en Valona lopen. Ook al is dit de vijftiende keer dat we vanuit het buitenland vertrekken, het is de eerste keer dat dit plaatsvindt in een land waar wielrennen nog steeds een pioniersport is en de fiets, verpletterd door het agressieve autoverkeer (het spoorwegnet dat onder de dictatuur in Albanië werd gebruikt, is verlaten), een vervoermiddel is voor stoutmoedige en berooide non-conformisten.

Het spreekt voor zich dat er tot nu toe in het land van de Adelaars slechts één professionele wielrenner heeft geleefd: een zekere Eugert Zhupa, die echter al sinds zijn kindertijd opgroeide in Reggio Emilia. In Tirana is men echter zeer verheugd over de Giro, die, naast een groot volksfeest, ook wordt beschouwd als "het grootste sportevenement dat ooit in deze contreien is gehouden". Ook de schooluren zullen worden ingekort, zodat alle kinderen uit Durrës de eerste etappe kunnen volgen, die na 160 km eindigt in Tirana.

De tweede etappe, op zaterdag 10, is een tijdrit van 13,7 km van Tirana naar Tirana. Het drieluik wordt op zondag 11 mei afgesloten met opnieuw een pittige etappe van 160 km van Valona naar Valona. Het is duidelijk dat deze koppeling van de Giro d'Italia met Albanië synergetisch is met een algemene koppeling tussen onze regering en die van premier Edi Rama, een voormalige nationale basketbalspeler die als jongen de avonturen van Felice Gimondi en Vittorio Adorni tijdens de Giro d'Italia op de Italiaanse radio volgde.

Deze keuze van Albanië zou geen verrassing moeten zijn. Het is een traditie (en bovendien een geweldige business) dat de Corsa Rosa ook buiten de landsgrenzen van start gaat. Dit is gedaan door België, Ierland, Athene en Nederland. In 2018, in minder turbulente tijden, startte de tournee vanuit Jeruzalem en in 2022 vanuit Hongarije. Voor deze drie fasen zou de Albanese regering ongeveer 8 miljoen aan RCS hebben betaald. Een aanzienlijk bedrag als je bedenkt dat je voor een normaal vertrek ongeveer 150 duizend euro betaalt en voor een aankomst ongeveer 250 duizend. Bedragen die altijd als benaderingen moeten worden beschouwd, zoals de omzet van de Giro zelf, die rond de 80 miljoen zou liggen (160 voor de Tour de France).

De tweede nieuwigheid, die overigens al lang geen nieuwigheid meer is, is de afwezigheid van Tadej Pogacar, de nieuwe Merckx van de wielersport . Hij won de vorige Giro d'Italia al met een voorsprong van bijna tien minuten op de tweede en was een absolute hoofdrolspeler in de afgelopen voorjaarsklassiekers: waarin hij, naast de overwinningen in Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik, altijd op het podium wist te eindigen. Een ster, de wereldkampioen, die onvermijdelijk het verschil maakt. Gelukkig voor zijn rivalen besloot Tadej een ronde over te slaan, zodat hij frisser aan de volgende Tour de France kon beginnen. Daar neemt hij het op tegen Jonas Vingegaard, de enige die hem in de Grande Boucle uit het veld kan slaan.

En wat dan nog? Wie staat op poleposition? Rekening houdend met het feit dat ook de Belg Remco Evenepoel, een andere grote 5-sterrennaam, ontbreekt, lijkt de Giro op papier een opener en hardere wedstrijd te worden dan de vorige. Met een generatie-uitdaging tussen de oude garde, die vóór de komst van Zijne Majesteit Pogacar de boventoon voerde, en een handvol jongeren die, profiterend van de afwezigheid van de bestraffer, eindelijk proberen hoofdrolspelers te worden.

Namen? Onder de oude favorieten bevindt zich ongetwijfeld nog een Sloveen, Primoz Roglic, die in 2022 ook al won en altijd tot de favorieten van de Giro behoort. Roglic is al 35 jaar oud en is sterk in het klimmen en de tijdritten. Hij heeft een team met veel renners in zijn gelederen, te beginnen met Jai Hindley (in de selectie in 2023) en Dani Martinez (tweede in 2024). In dit dreamteam, de Red Bull Bora, zit ook onze Giulio Pellizzari, een jonge revelatie eveneens uit 2024.

En dan de Nouvelle Vague: op de eerste rij zit de 22-jarige Spanjaard Juan Ayuso, een uitstekende klimmer en bovendien zeer getalenteerd in tijdritten. De Spanjaard wordt gezien als een soort Messi of Yamal van de wielersport, omdat hij uitblinkt in het voorbestemde. Hij won de laatste Tirreno-Adriatico en heeft 13 successen op zijn naam staan. Hij rijdt voor hetzelfde team (Uae-XRG) als Pogacar. Het lijkt erop dat de jonge Juan, bij afwezigheid van zijn baas, zijn eerste Giro-cijfer wil halen. Om hem te voorkomen hopen we dat naast bewezen kampioenen als Egan Bernal, Richard Carapaz, Simon Yates en Nairo Quintana ook onze eigen Giulio Ciccone en Antonio Tiberi opduiken. De Abruzzen, tweede in Luik, zullen zich vooral richten op enkele podiumprestaties. Giulio, de beste klimmer van de Giro van 2019 en de Tour van 2023, keert na een afwezigheid van twee jaar terug op de wegen van de Giro om zijn carrière compleet betekenis te geven. Het is sterk, maar niet heel sterk. Moedig, maar ook vatbaar voor plotselinge inzinkingen.

Voor de 23-jarige Antonio Tiberi, die in de vorige editie vijfde stond met de witte trui als beste jongere, was het een ander verhaal. Het is een klein juweeltje dat beschermd moet worden, maar uiteindelijk ook op de proef gesteld moet worden, vooral tijdens de tijdrit. Laten we duimen, want het Italiaanse wielrennen onder mannen gaat steeds verder achteruit.

De andere heren van het team zijn de gebruikelijke: de Belg Wout Van Aert, 30 jaar oud, 49 overwinningen op zijn naam, voor het eerst een grote jacht op finishplaatsen in de Giro. En dan is er nog de Brit Thomas Pidcock, 25 jaar oud en met 9 successen op zijn naam, ook iemand om in de gaten te houden voor de ranglijst.

Laten we afsluiten met een paar cijfers. Er zijn 21 etappes met 3 rustdagen voor een totaal van 3.443 kilometer. Er zijn 184 starters voor 23 teams. De route is zwaar, maar niet té zwaar, met twee tijdritten (totaal 42,3 km), 38 km onverharde weg, drie aankomsten bergop en zeven sprints. De meest gevreesde beklimmingen zijn die van de Mortirolo (kant Monno, etappe Bormio) en die van de Colle delle Finestre (op 2178 meter hoogte). Deze beklimmingen worden op 31 mei beklommen in de voorlaatste etappe met finish in Sestiere.

In 2018 zorgde Chris Froome met een ongelooflijke ontsnapping van 2 uur en 23 minuten voor een enorme omwenteling en wist hij bijna 4 minuten goed te maken op de rozetruidrager Simon Yates. Een wilde rit die zelfs die van Marco Pantani op de Galibier tijdens de Tour van 1998 overtrof. Prestaties die een plek in de wielermythologie verdienen. Maar ook zonder Pogacar zijn er in de Giro nooit verrassingen te vinden.