Slechts vijf dagen na de chemotherapie stond Camilla Herrem weer op het handbalveld. Haar haar was verdwenen, maar haar passie voor sport was nog steeds hetzelfde.

Haar Noorse team Sola HK draagt roze shirts tijdens de borstkankermaand in oktober. De opbrengst van de verkoop gaat naar kankeronderzoek.
Brigitte Wenger
De koffers waren gepakt en haar twee zoons keken al weken uit naar hun zomervakantie in Griekenland toen Camilla Herrem een telefoontje van het ziekenhuis kreeg. De uitslag was binnen en Herrem zou er over een uur zijn. "Het zou fijn zijn als iemand met je meeging," zei de vrouwenstem aan de telefoon.
NZZ.ch vereist JavaScript voor belangrijke functies. Uw browser of advertentieblokkering blokkeert dit momenteel.
Pas de instellingen aan.
Een van de beste handbalsters ter wereld vertelt aan het tijdschrift van de Noorse krant "Aftenposten" hoe ze te horen kreeg dat ze borstkanker had.
Camilla Herrem, 39, was de geluksbrenger van het Noorse nationale vrouwenelftal. Drievoudig wereldkampioen, zesvoudig Europees kampioen, twee goudenmedaillewinnaars op de Olympische Spelen – geen enkele Noorse heeft meer gewonnen dan de linksbuiten.
Na het winnen van de Olympische Spelen van Parijs en het EK in Hongarije, Oostenrijk en Zwitserland vorig jaar, kondigde Herrem haar afscheid van de nationale ploeg aan. Ze wilde zich concentreren op haar gezin en verder spelen in de hoogste divisie met haar jeugdclub Sola HK.
Ze had niet verwacht dat Sola HK dit seizoen voor het eerst in de Champions League zou spelen en dat Herrem tegelijkertijd de zwaarste strijd van haar leven zou moeten leveren. "De strijd tegen borstkanker is zwaarder dan welke WK-finale dan ook," zegt Herrem, "omdat ik er geen controle over heb, omdat ik niet weet hoe mijn lichaam zal reageren."
Een knoopje zo klein als een erwtEind mei voelde Herrem per ongeluk een klein knobbeltje in haar linkerborst, niet groter dan een erwt. De dagen verstreken en Herrem bleef haar kinderen naar de kleuterschool en school brengen en ging met het team op trainingsreis. Maar de erwt bleef. Half juni onderging Herrem een biopsie en vier dagen later – vlak voor de feestdagen – kreeg ze het nieuws: het was borstkanker.
Eerst de schok, toen de tranen, toen de angst. Herrem beschrijft de week die volgde, met onderzoeken en opheldering, veel wachten en het niet naar Griekenland kunnen reizen, als een "zware mentale strijd" die aanvoelde als maanden. Hoe erg is het? Is de kanker uitgezaaid? Nee, dat is het niet. Slechts twee dagen nadat dat duidelijk werd, begon Herrem met intensieve chemotherapie.
Op dat moment was ze nog lang niet klaar met het kampioenschap. Maar de vrouw die twintig jaar professioneel handbalde, moest in die tijd toch in beweging blijven. Juist in die tijd. "Het handbalveld is mijn toevluchtsoord. Hier denk ik aan niets anders; ik ben gewoon de handbalster Camilla Herrem." De ene dag ging ze trainen, de andere dag vocht ze tegen kanker.
Herrems echtgenoot, Steffen Stegavik, is tevens haar coach. Hij zegt dat ze hun best hebben gedaan om ervoor te zorgen dat het acceptabel is om op hoog niveau te blijven handballen. Er zijn nauwelijks richtlijnen om te volgen, dus vertrouwen ze op Herrems lichaamsgevoel.
Sara Hassing Johansen, onderzoeker aan de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit van Oslo, doet onderzoek naar de effecten van kankerbehandeling op de fysieke fitheid. Ze vertelde aan Noorse media: "Het is zeer indrukwekkend dat Herrem weer handbal speelt terwijl hij chemotherapie ondergaat. Tegelijkertijd moet benadrukt worden dat dit niet de norm is."
Studies tonen aan dat patiënten die vóór de behandeling in goede fysieke conditie zijn en actief blijven tijdens de behandeling, de therapie vaak beter verdragen en minder bijwerkingen ervaren. "Bewegen kan van alles zijn: van wandelen tot krachttraining. Het gaat erom inactiviteit te vermijden. Niet om op topniveau te presteren."
Het haarloze hoofd verbergt nietsEind augustus, slechts vijf dagen na het voltooien van zijn eerste chemokuur, speelde Herrem zijn eerste competitiewedstrijd. Sola HK won met 29-25 uit bij Oppsal, waarbij Herrem vier keer scoorde.
Het lange, blonde haar dat Herrem altijd in een vlecht dicht tegen zijn hoofd droeg tijdens wedstrijden, is allang verdwenen. Afgeschoren. Tijdens de chemotherapie viel het steeds meer uit, totdat Herrem besloot een scheermesje te pakken. Zijn oudste zoon was in het begin erg geïrriteerd; dit was zijn moeder niet meer. Maar nu is het ook voor hem normaal.
Herrem besloot al snel om zonder hoofdbedekking in het openbaar te verschijnen. "Ik wilde andere mensen in dezelfde situatie laten zien dat wij precies dit meemaakten," zegt ze. Op de teamfoto van Sola HK zit Herrem midden op de eerste rij. Lichtblauwe ogen en de glimlach die je ziet bij prijsuitreikingen, maar geen haar. "Ik vind het een krachtige foto." Een beeld dat het moment perfect vastlegt.
Oktober is de maand van de borstkankerbewustwording. Herrem steunde in voorgaande jaren de Pink Ribbon-campagne om solidariteit te tonen met vrouwen die getroffen zijn door borstkanker. Dit jaar is ze zelf ambassadeur.
Zondag speelde haar team, Sola HK, in roze tenues. Herrem en haar teamgenoten signeerden ze en veilden ze, met de bedoeling de opbrengst te doneren aan borstkankeronderzoek. "Ik vind alle handbalwedstrijden leuk," vertelde Herrem aan Aftenposten, "maar deze heeft een speciale betekenis." Het feit dat ze de thuiswedstrijd tegen Storhamar met 32:29 wonnen, deed er niet toe.
Ze is blij dat haar lichaam zo goed reageert op de chemotherapie dat de knobbel in haar linkerborst is geslonken tot ongeveer tien procent van zijn oorspronkelijke grootte. Herrem is een van de gelukkigen met een goede prognose. Ze zal binnenkort met een mildere behandeling beginnen.
Ze wil geen advies geven, omdat elk lichaam anders reageert op kanker en de behandeling ervan. "Maar ik wil één ding wel aanraden," zegt ze: "Bewegen is erg nuttig tijdens de behandeling." Steffen Stegavik, haar echtgenoot en coach, heeft de vliegtickets voor alle uitwedstrijden in de Champions League al geboekt – ook voor Camilla Herrem.
nzz.ch