Volle bars en een Oranje-invasie in Luzern: dit waren de eerste dagen van het EK voetbal

De telefoon achter de bar in het Calvados in Zürich rinkelt. "Club World Cup? Mannenvoetbal dus? Ja, kom maar, er zijn niet veel mensen," zegt de barman. Eigenlijk zitten er twee mannen in een hoekje te kijken naar de wedstrijd Bayern München-Paris Saint-Germain, een wedstrijd die tevens de finale van de Champions League was.

De anderen, enkele tientallen mensen, zijn gekomen voor het vrouwenvoetbal. Ze zitten voor de grote schermen op de Idaplatz, velen in voetbalshirts, Franse, Engelse en Zwitserse shirts, met hier en daar een oranje voor Nederland. Alle plaatsen zijn bezet.

Het is zaterdagavond, de vierde dag van het Europees kampioenschap voetbal in Zwitserland. Het toernooi is eindelijk aangebroken, na weken van lachende gezichten van de nationale spelers op wat voelde als elke andere reclameposter.

Nu zijn de teams er, de fans in de acht gaststeden, de schermen buiten de bars, die profiteren van het warme weer van de eerste dagen. Zichtbaarheid is altijd het belangrijkste argument voor de bonden wanneer ze een groot evenement organiseren, en dit EK is daarop geen uitzondering: vrouwenvoetbal moet aanwezig zijn, het moet ruimte innemen.

Hij doet dit in Zwitserland. Er zijn details zoals de stoplichtmannen in Bazel, die voetballende vrouwen worden voor de duur van het EK. Alleen al in Zürich worden de wedstrijden in 40 bars uitgezonden. Hoewel het aantal toeschouwers vaak kleiner is dan bij mannentoernooien, was dit bij eerdere vrouwenfinales ondenkbaar geweest.

En ook in de rest van de wereld staat vrouwenvoetbal centraal. In de vorm van uitverkochte stadions en fanmarsen door de stad. Zaterdagavond veranderde Luzern in een zee van oranje, zoals overal ter wereld het geval is wanneer het Nederlands elftal speelt. Ook Zwitserland heeft de Oranje-invasie al eerder meegemaakt, in 2008 tijdens het EK mannen in eigen land.

Nu springen duizenden mensen in Luzern weer heen en weer op Snollebollekes' lied "Links rechts" op weg naar het stadion. Woensdag is er een Oranjefeest in Zürich: Oranje speelt om 18.00 uur een topper tegen Engeland in het Letzigrundstadion.

Ook Zwitserse fans nemen de steden over. Bij de openingswedstrijd in Bazel marcheerden, ondanks de 35 graden, zo'n 2000 mensen samen naar het stadion, aangevoerd door de nieuw opgerichte Zwitserse vrouwenfanclub. Degenen zonder kaartje zaten voor het grote scherm op de Barfüsserplatz of Messeplatz. Om af te koelen, trokken mensen zich terug in het Stadtcasino, waar de onlangs verschenen boeken van Lia Wälti en Coumba Sow verkrijgbaar waren.

Het volkslied, met veel emotie gezongen door Beatrice Egli, ontroerde zelfs doorgewinterde voetbalfans in het St. Jakob-Park, terwijl aanvoerster Lia Wälti het team met tranen in haar ogen aanvoerde. Het verschil met andere interlands voor vrouwen was niet alleen het recordaantal toeschouwers, maar ook het relatief geringe aantal kinderen in het stadion. De aftraptijden vallen een beetje tegen: het Zwitserse vrouwenelftal trapt af om 21.00 uur; inclusief de terugreis is dat voor velen te laat.

Dus waarom niet gewoon thuis voor de tv naar de wedstrijd kijken? En hoe! Maar liefst 822.000 mensen keken naar de openingswedstrijd van Zwitserland tegen Noorwegen (1-2) op SRF, wat overeenkomt met een marktaandeel van 66 procent. Ter vergelijking: slechts drie jaar geleden, tijdens het laatste EK in Engeland, waren de cijfers aanzienlijk lager. Tussen de 177.000 en 272.000 mensen keken naar de drie groepsfasewedstrijden van Zwitserland op SRF, wat overeenkomt met een marktaandeel tussen de 26 en 35 procent.

Ook in Duitsland neemt de belangstelling sterk toe: vrijdagavond op de ARD keken 8,2 miljoen mensen naar de 2-0 openingszege van de DFB tegen Polen, een derde meer dan bij de eerste EK-wedstrijd in 2022. Bij het jonge publiek, dat wil zeggen de leeftijdsgroep van 14 tot 49 jaar, lag het marktaandeel zelfs twee keer zo hoog als drie jaar geleden.

Terug naar Zwitserland, terug naar het heden, waar meer mensen dan ooit tevoren kaartjes kochten voor een EK voor vrouwen . De toegang tot de fanzone op de Bundesplatz in Bern moest op de zondag vóór de tweede wedstrijd van Zwitserland tijdelijk worden beperkt vanwege de grote toeloop. Tijdens de gezamenlijke wandeling naar Wankdorf werd zelfs een record gevestigd: 12.000 Zwitserse en 2.000 IJslandse fans maakten er de grootste fanmars ooit op een EK voor vrouwen van. Op zaterdagavond werd de officiële publieke vertoning op de Europaallee in Zürich eveneens goed bezocht. De eerste paar honderd toeschouwers zaten voor het grote scherm op het zonverwarmde asfalt, honderden anderen stonden verderop in dichte rijen.

In de zware groep D speelt Engeland tegen Frankrijk (1-2). Deze topwedstrijd had net zo goed de finale kunnen zijn, zoals hier blijkt. Twee meisjes zitten naast elkaar op de grond en kijken geboeid toe. De een draagt ​​een Jude Bellingham-shirt, de ander een Kylian Mbappé-shirt. Maakt niet uit, voetbal is voetbal.

De wedstrijd vindt plaats op slechts een paar kilometer afstand in het uitverkochte Letzigrundstadion. De golf van gejuich golft herhaaldelijk door het stadion, over de Engelse en Franse fans, die de Marseillaise zingen na de 2-0 overwinning van hun team. Er zijn opvallend veel jonge vrouwen aanwezig, van wie velen waarschijnlijk nieuw zijn in het voetbal. Ze worden aangetrokken door de veelgeprezen uniciteit van vrouwenwedstrijden; vergeleken met de wedstrijden in de mannencompetitie is de sfeer verfrissend ontspannen. Zelfs in de hectische, emotionele finale hangt er geen enkele vorm van agressie in de lucht.

De Britse krant "The Guardian" was bijna poëtisch over de wedstrijd in Zürich en schreef over een "dromerige Zwitserse zomerdag" die culmineerde in de Letzigrund, "met de top van de Üetliberg die vanuit het zuiden over de stad uitstak." De Letzigrund, een stadion waarvan het bestaan ​​als atletiekstadion "niets afdoet aan zijn aantrekkingskracht", overigens. Wat een EK kan doen.